Thế mà đã hơn hai năm, từ cái đận viết "Về quả mít". Nhanh thế đấy! Thời gian cứ trôi vèo vèo. Ngồi nhàn, nghe hát "Yesterday when I was young" - "Ngày xưa khi Tao còn trẻ", tạm dịch là thế. Rồi lang thang trên mạng, đọc đâu cũng thấy tin bài về "chị Ba Sương"; về "Nông trường sông Hậu"...

Buồn buồn (Buồn lòng - Lòng Buồn?), lại Lẩm & Lẩn lục bài viết cũ ra xem, bài "Về quả mít" viết hồi nảo hồi nào. Không biết bà con mình ở Cần Thơ, ở "Nông trường sông Hậu" có trồng mít? Mà ai chưa đọc "Về quả mít" thì đọc đi nhé. Đọc rồi hỏi thử rằng:

"Mít ơi chín chửa?"

"VỀ QUẢ MÍT"

Mà tại sao lại lý sự về quả mít mà không phải những thứ cao siêu như chính trị kinh tế ..., và giả như không cao siêu được thì tại sao chọn quả mít mà không phải là táo, chuối, cam, xoài ...?

Tao chọn mít,  vì thứ nhất, các thứ cao siêu không phải là thứ giành cho loại đầu óc dân đen phọt phẹt như Tao; thứ hai vì chiều chiều đi làm về qua dãy hàng mít gần nhà, những mẹt mít vàng óng thơm lừng bày dọc đường làm dạ dày bắt cái đầu phải suy nghĩ về nó; thứ ba là vì quả mít hơn các quả khác ở chỗ dưới cái vỏ xù xì, gai góc, hăm doạ bề ngoài là sự quyến rũ khó từ chối của những múi mít thơm lừng; và cuối cùng vì cái cách tỏ ra "zậy mà không phải zậy" của quả mít từ khi sinh ra, lớn lên cho đến khi hoặc bị xả thịt làm món ăn khoái khẩu cho nhân loại, hoặc chín rục đâu đó trong rừng sâu làm mồi cho chim chuột.

Thực tình, quả mít, cây mít ra đời lúc nào, ở đâu không quan trọng, bởi Tao chẳng phải là người chuyên nghiên cứu về mít. Còn tại sao quả mít có gai thì Tao đoán là quả mít làm thế chỉ để tự vệ. Gai tua tủa bao quanh quả mít từ khi nó mới bé xíu chẳng phải là lời tuyên bố với thế gian rằng chúng mày tránh xa bà ra, bà có gai nhọn đấy, bà mà xiên cho một nhát thì rồi đời đó sao? Vâng, bà là mít, mít có mỏ, có gai chứ không phải là cam, là quýt, là những cái vớ vẩn khác, nên bà có lù lù ở đây, hay bà làm gì thì đấy là chuyện của bà, không phải chuyện của chúng mày. Đừng có xớ rớ mà động vào bà nha.

Với cái vỏ cứng xù xì gai góc, quả mít dần dần lớn lên. Và có vẻ vì cái vỏ hầm hố ấy nên chả sâu bọ, chim chuột nào dám ngó ngàng, lớ xớ. Nhưng làm gì có cái gì vĩnh cửu, có cái gì ngàn đời bất diệt. Thế nên, trong khi cái vỏ xù xù bên ngoài cố sức bình thản, cố sức phẳng lặng như mặt nước mùa thu thì những thứ bên trong bắt đầu cục cựa. Những múi mít, những cái hột, cái xơ lúc đầu nhỏ ti ti như mắt muỗi cứ to dần, to dần làm cho cái vỏ bên ngoài dãn ra rồi căng tròn như trái bóng. Những cái gai mít giờ vẫn nhọn, nhưng độ cứng đã không còn như xưa. Cái múi, cái hột, cái xơ cứ lớn mãi lớn mãi đến nỗi cái vỏ nứt ra. Và từ trong lòng quả mít bỗng toả ra một mùi thơm ngọt ngào, béo ngậy.

Cái mùi thơm này chẳng phải tự nhiên mà sinh ra đâu. Cái ruột quả mít nó mời, nó vẫy gọi cả làng đến đấy. Dù cái vỏ vẫn còn gai, vẫn còn cứng phía ngoài, nhưng quả mít không còn kênh kiệu như xưa. Nó đã muốn làm bạn với tất cả. Nó đang muốn cho cả làng thưởng thức cái bản sắc mít nằm bên trong cái vỏ xù xì gớm ghiếc. Để rồi, sau bữa tiệc ngọt lừ múi mít, những hạt mít sẽ được vung vãi khắp nơi sang các vùng đất khác tạo nên những rừng mít mới.

Giả như con người hay thú rừng không biết mít chín mà tới ăn thì nó cũng tự rớt bịch xuống đất làm cho cái vỏ trước kia xù xì là thế, rắn mặt là thế cũng phải vỡ toác để cho cái giống nòi nhà mít thông qua hạt mít mà lưu truyền đến muôn kiếp mai sau.

Cuộc đời cũng như quả mít. Chưa chín không thể ép. Đến lúc phải chín, tránh chả được.

 

^©TaLaWho? 08/06/2007
 

(Hỏi đúng 9 lần đấy.)