- Này cái mụ lắm điều mau nước mắt kia, làm gì mà toang toác lên thế. Cứ như là sắp đến ngày tận thế ấy. Có gì thì nói mau!

- Giời ơi là giời! Chồng với chả con! Chết đến nơi rồi vẫn còn quen thói quát nạt vợ. Suốt ngày cắm mặt vào công việc, có chết cũng đáng đời thôi. Đây, bố mày đọc đi - Đèn sợi đốt Vợ nước mắt dàn rụa quẳng ra một xấp báo.

Liếc qua mấy cái tít: “Thay 20 triệu đèn sợi đốt bằng đèn Compact”, “Cấm sản xuất và nhập khẩu bóng đèn tròn từ năm 2007” … Đèn sợi đốt Chồng chân tay bủn rủn, mồ hôi toát lạnh khắp người  và rơi phịch xuống ghế. Hồi lâu, tĩnh trí, hắn lẩm bẩm hỏi vợ:

- Họ hàng mình suốt đời ăn ở hiền lành, có hại ai đâu mà khổ thế này?

- Ă…n ở hiền lành, không hại a…i! - Đèn sợi đốt Vợ đay nghiến.

- Bố mày đọc đi rồi hãy nói. Người ta bảo họ hàng nhà mình là lũ ăn tàn phá hoại, vừa tiêu tốn nhiều điện, vừa tròn ung ủng như quả lê, là lũ xấu người, xấu nết…

- Mình tiêu tốn nhiều điện?

- Thì người ta viết cả trên báo đấy: "Việt Nam dùng 50 triệu  đèn sợi đốt mỗi năm. Mỗi đèn tiêu tốn bình quân 60 W một giờ, trong khi anh Compact nào đó chỉ cần có 11 W trong  từng ấy thời gian…", thế chẳng phải họ hàng nhà mình là lũ ăn tàn phá hại đó sao?

- Ừ…! Nhưng nói đi cũng phải nói lại. Mình đúng tốn nhiều điện hơn anh Compact, nhưng cũng có ối ưu điểm. Này nhé: Thứ nhất, bóng đèn sợi đốt rất rẻ, chỉ 3 đến 4 ngàn một chiếc, hợp với túi tiền người nghèo, với bà con vùng sâu, vùng xa, trong khi anh Compact đắt gấp 10 lần …

-Thôi ... mèo khen mèo dài đuôi. Ai người ta thèm nghe.
 
- Nghe hay không còn tuỳ. Mình còn có ưu điểm là làm việc được trong các điều kiện khắc nghiệt, chứ anh Compact, điện cứ thử sụt xuống độ vài chục vôn xem có sáng được không. Rồi nếu cứ bị bật tắt, bật tắt vài lần mỗi ngày như chúng mình xem sẽ thọ được bao lâu? 

- Vấn đề là chúng ta tiêu tốn điện mà điện thì đang thiếu trầm trọng. 

- So với Compact, thì ta tốn điện hơn. Nhưng tốn hay không còn phụ thuộc thời gian thắp sáng. Họ hàng mình phần lớn phục vụ nông dân, dân nghèo là chính. Bu mày biết đấy người nghèo rất tiết kiệm. Nơi nào, khi  nào không cần điện là họ tắt ngay, nên có thay sợi đốt bằng Compact cũng chẳng tiết kiệm được bao nhiêu. Có khi lại còn lãng phí thêm.

- Ừ, mà cũng lạ! Đâu chỉ có mình với anh Compact là sử dụng điện. Còn bao thiết bị, máy móc của nhà máy, xí nghiệp, công sở, rồi điều hoà, tivi, tủ lạnh, quạt, … Tại sao họ lại chỉ nhằm vào nhà mình!

- Nhưng nhà máy, xí nghiệp … thì khó cắt điện lắm. Cắt nhiều ảnh hưởng tới sản xuất.

- Ý em là nếu đầu tư xây dựng nhà máy, xí nghiệp … không hợp lý, không hiệu quả thì còn lãng phí gấp nhiều lần dùng đèn sợi đốt ấy chứ.

- Nhưng họ chỉ quan tâm đến thiếu điện thôi.

- Thế chuyện sử dụng điện ở các công sở thì sao? Em biết nhiều nơi điều hoà chạy suốt ngày, đèn chiếu sáng khắp nơi, quạt thì quay vù vù cả lúc không người. Ngoài kêu gọi tiết kiệm điện chung chung chẳng thấy ai có biện pháp tiết kiệm nào cụ thể.

- Mẹ mày nói cũng phải. Chẳng thấy ai thống kê xem cả nước có bao nhiêu điện tiêu tốn cho điều hoà, tivi, tủ lạnh …

- Nhưng bố nó ạ, điều hoà, ti vi, tủ lạnh, quạt … là thứ của các công sở, của các quan chức, của dân thành thị. Rồi việc thống kê theo đầu hộ rất khó, mà có thống kê được cũng chưa chắc cắt được. Thế nên …

- Thế nên họ mới nhằm vào nhà mình như kiểu Tào Tháo chặt đầu quan lương để xoa dịu binh sĩ đang đói ăn hồi Tam Quốc ...

- Thì cũng phải có ai chịu tội chứ. Không lẽ họ tự nhận là họ kém, là không biết cân đối giữa phát triển thuỷ điện và nhiệt điện, là không biết lập kế hoạch dài hạn ... Em nghe nói họ quyết tiêu diệt họ hàng nhà mình bằng cách phát không cho dân đèn Compact.

- Híc! Phát không thế nào? Tiền nào mà chẳng là tiền của dân. Vì họ không phải bỏ tiền túi của họ ra nên mới gọi là phát không. Mà phát không suốt đời được à? Không khéo khi bóng Compact cháy, người dân sẽ dùng lại đèn dầu hoả như hồi những năm sơ tán.

- Ôi, khiếp quá!

- Vì thế những thay đổi lớn cần được xem xét toàn diện, nếu không hậu quả khó lường. Ví dụ: việc ta chưa sản xuất đủ đèn Compact nên phải nhập ngoại; việc đóng cửa hay chuyển đổi công nghệ của các nhà máy sản suất đèn sợi đốt sang sản xuất đèn Compact tốn kém bao nhiêu; rồi ánh sáng của đèn Compact tác động tới thị giác con nguời thế nào … Đó là những vấn đề hiện chưa được đề cập đến. Theo anh biết, nước ngoài họ vẫn sử dụng đèn sợi đốt chứ có ai lại áp đặt như Việt Nam mình đâu.

- Em thấy cái vụ Compact này hao hao như vụ điện kế điện tử Linh tôn, Linh teo gì đó mới đây.

- Vụ đó là do tại “quan tâm” tù mù –  tức là tâm của các quan không sáng. Còn về “quan trí”, nó giống cái vụ cán bộ của sở giao thông nào đó đề nghị xe máy biển số chẵn chỉ được đi ngày chẵn, xe máy biển số lẻ chỉ được đi ngày lẻ để khỏi ùn tắc giao thông.

- May mà đề nghị vô lý đó không được chấp nhận, chứ không thì hồi tổ chức đám cưới cho thằng Tèo, mình phải làm tiệc cưới hai ngày. Một ngày để mời những người có xe biển số chẵn và một ngày để mời những người có xe biển số lẻ.

- Thế nên chưa việc gì phải khóc mẹ nó ạ.

- Thế nhỡ họ cứ làm thì sao?

- Nếu cứ thì chịu. Nhưng sẽ ối người chết chứ đâu chỉ riêng họ hàng nhà mình.